DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan tarafından hazırlanan ve TBMM Başkanlığı’na iletilen teklif, Antep fıstığı üretiminin korunması, üreticilerin desteklenmesi ve sulama altyapısının güçlendirilmesini hedefliyor.
Öcalan tarafından sunulan "Gaziantep Fıstık Üretiminin, Üreticisinin ve Sulama Altyapısının Desteklenmesi Hakkında Kanun Teklifi", özellikle Şanlıurfa, Gaziantep, Adıyaman, Mardin ve Siirt illerinde yoğunlaşan fıstık üreticilerini doğrudan ilgilendiriyor. Teklifte artan girdi maliyetleri, kuraklık, fiyat dalgalanmaları ve yetersiz sulama altyapısı nedeniyle zor durumda kalan çiftçilere yönelik çok boyutlu destek mekanizmaları öngörülüyor.
Teklif kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde, üretici temsilcilerinin de yer aldığı Antep Fıstık Üretim ve Destekleme Kurulu (AFÜDK) kurulacak. Kurul, her yıl fıstık için taban ve tavan fiyatları belirleyerek fiyat istikrarını sağlamaya çalışacak. Ayrıca ülke genelinde örgütlenecek üretici kooperatifleri, Türkiye Antep Fıstık Üreticileri Üst Birliği (TAFÜB) adı altında bir çatı yapı kurarak üretim planlaması ve ihracat gelirlerinin adil dağılımında söz sahibi olacak.
Sulama altyapısının geliştirilmesi ise teklifin en dikkat çeken başlıklarından biri. Devlet Su İşleri (DSİ) iş birliğiyle hayata geçirilmesi planlanan "Yeşil Antep Fıstık Programı" ile önümüzdeki on yıl içinde tüm üretim bölgelerinde yüzde 100 sulama erişimi hedefleniyor. Kurak bölgelerde yer altı su depoları ve damla sulama sistemleri kurulması öngörülüyor.
Üreticilerin kayıt altına alınmasını amaçlayan Türkiye Antep Fıstık Üretici Kayıt Sistemi (TAFÜKS) ile veriye dayalı destek ve teşvik mekanizmaları oluşturulacak. Bu sistemle yalnızca kayıtlı üreticilerin devlet desteklerinden yararlanması sağlanacak.
Teklifle birlikte, üretimden sonra katma değer yaratılması amacıyla yerel kooperatifler eliyle işleme, paketleme ve depolama tesislerinin kurulması teşvik edilecek. Ayrıca fıstık ihracatından elde edilen gelirlerin en az yüzde 25’i Üretici Destek Fonu’na aktarılacak. Bu fon, özellikle kadın ve genç üreticilerin desteklenmesi, organik üretim teşvikleri ve yeni bahçe kurulumu gibi alanlarda kullanılacak.
Kanun teklifi, Antep fıstığı ithalatının yerli üreticiye zarar verecek şekilde yapılamayacağını da hükme bağlarken, taban fiyatın altında alım yapan kişi ve kuruluşlara yönelik idari yaptırımlar getirileceğini düzenliyor.
Ömer Öcalan yaptığı açıklamada, “Bu teklif, yıllardır emeğinin karşılığını alamayan Antep fıstığı üreticilerinin sesidir. Sadece ekonomik değil, aynı zamanda adil ve sürdürülebilir bir tarım politikası inşa etmenin ilk adımıdır,” ifadelerini kullandı.
Kanun teklifinin Meclis komisyonlarında görüşülmesi beklenirken, özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki üretici birlikleri ve ziraat odalarının da sürece aktif olarak dahil edilmesi planlanıyor.