El emeği, göz nuru ile yaşatılan bir gelenek: Reşik

VAN - Bir asır önce keçi kılından yapılarak kullanılan "Reşik" adlı yöresel ayakkabılar, teknoloji nedeniyle yok olmakla karşı karşıya. Van'daki ayakkabı ustaları ise geleneği sürdürmek için adeta teknolojiye meydan okuyor.

11983 kez okundu.
El emeği, göz nuru ile yaşatılan bir gelenek: Reşik

Van yöresinde bir asır önce keçi kılından yapılarak kullanılan “Reşik” adı verilen yöresel ayakkabılar, teknolojideki seri üretim nedeniyle yok olmakla karşı karşıya. Bölgede artık adı bile unutulmak üzere olan ayakkabıların üretimi ise bir hayli zor. Tamamen el emeği sonucu üretilen ayakkabıların ham maddesini oluşturan keçi kıllarının kullanılır ip haline getirilmesinden sonra çeşit çeşit renklere boyanıyor. Ardından ise işin en zor kısmı olan ayakkabının üretim bölümü başlıyor. İğne ve ipleri eline alan ustalar, son bölümde de ayakkabı üzerinde nakışlar çizerek kullanıma hazır hale getiriyor.

 

Bir asır önce bölgede yaygın olarak kullanılan ayakkabının üretimi bugün ise sadece kentin merkez İpekyolu ilçesinde, Mecit Emen isimli yurttaşa ait ayakkabı imalathanesi ve kundura tamirhanesinde yapılıyor. El emeği, göz nuru ile yapılan bir çift "Reşik", 24 saat sonra kullanıma hazır hale getirilip 75 ile 150 TL arasında değişen fiyatlarda alıcı buluyor.

 

‘BÜYÜKLERİMİZ ANLATTI BİZ DE GÜNCELLEDİK'

 

Bir asır önce bölge halkı tarafından "Reşik"in yaygın olarak kullanıldığını belirten yılların emekçi ustası Mecit Emen, 15 yıldır "Reşik" üretimi yaptıklarını söyledi. Büyüklerinden edindikleri bilgiler doğrultusunda "Reşik" üretimine başladıklarını anlatan Emen, "30 yıldır kunduracılık sektöründe çalışıyorum. Kunduracılık alanındaki işimizi 'Reşik' dediğimizi yöresel ayakkabı oluşturuyor. Daha çok folklor ekiplerine yada otantik mekanlarda kullanılmak için daha çok tercih ediliyor. Şark köşeleri için yöresel elbiseler altında giyilmek için özel üretiyoruz. Bu unutulmuş bir yöresel ayakkabıydı. Ama büyüklerimiz bize anlattı bizlerde bunu aldık ve güncelledik. Ve her yaş grubundan insanların giyebileceği hale getirdik. Böyle bir şey yaparken çok sevindik. Bunun son halini alması için büyük emek sarf ediyoruz. Bu konuda insanlar tebrik ediyor. Avrupa’dan insanlar arayarak talep ediyorlar. Bunun üzerine üretimimizi arttırdık” dedi.

 

Mesleğe olan öneme de değinen Emen, "Bu işin en güzel taraflarından biri ise yabancı çalışanlardan, Arapça, Farsça ve buraya gelen yabancı turistlerden İngilizce öğrendik. Kürtçe’de zaten bizim anadilimizdir. Bu işi 5 dille bir arada götürüyoruz. Sanat güzel bir şeydir" şeklinde konuştu.

 

“EL EMEĞİ GÖZ NURU’

 

Çocukluğundan beri "Reşik" yapan ayakkabı ustalarından Muhammed Emen de büyük emekler sonrası ürettikleri "Reşik"in yapım süreci hakkında bilgi verdi. "Reşik"in keçi kılından yapıldığını kaydeden Emen, ayakkabının yapım aşamasını şöyle anlattı: "Bize ipler geldikten sonra nakışlarını yapıyoruz. Ondan sonra ise kalıba çekiyoruz. Çok zor bir iştir, çok emek veriyorsun. El emeğiyle yapıyorsun. Çok dikkatli ve özen göstererek yapıyoruz. Nakışları ise özeldir.El emeği göz nuru ile kazandığımız helal kazançla evlerimize ekmek götürüyoruz. Bu sanatı devam ettireceğiz.”

 

‘BİR GELENEĞİ YAŞATMAYA ÇALIŞIYORUZ'

 

Ustalardan Hivzullah Keleş ise, yapılmazsa "Reşik"in unutulup gideceğini dile getirerek, zahmeti çok olmasına rağmen kazancın düşük olduğunu söyledi. İlerleyen teknolojinin satışlarını olumsuz etkilediğini kaydeden Keleş, şunları aktardı: "Bir ayakkabıyı yapmak neredeyse 24 saatimizi alıyor. Yapıyoruz ama bunun kalıpta şekil alması da var. 24 saat sonra ayakkabı hazır duruma geliyor. Bir geleneği yaşatmaya çalışıyoruz burada. Çünkü bunu bizden başka yapan yok."

DİHABER

 

 

 

 

El emeği göz nuru ile yaşatılan bir gelenek: Reşik
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR X
Bakan Yerlikaya: Organize suç örgütlerine yönelik 289 operasyonda 757 şahıs tutuklandı
Bakan Yerlikaya: Organize suç örgütlerine yönelik 289 operasyonda 757 şahıs tutuklandı
MSB: Son bir haftada 38 terörist etkisiz hale getirildi
MSB: Son bir haftada 38 terörist etkisiz hale getirildi