En y?ksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay %48,0 oldu
Gelir Dağılımı İstatistiklerinin hesaplandığı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2022 yılı sonu?larına ilişkin gelir bilgileri, bir ?nceki takvim yılı olan 2021 yılını referans almaktadır. Gelir hesaplamalarında; hanehalkı gelirleri, hanehalkı b?y?kl?ğ? ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine d?n?şt?r?lmektedir.
Son yapılan araştırma sonu?larına g?re; en y?ksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip %20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir ?nceki yıla g?re 1,3 puan artarak %48,0'a ?ıkarken, en d?ş?k gelire sahip %20'lik grubun aldığı pay 0,1 puan azalarak %6,0 oldu.
Gini katsayısı 0,415 olarak tahmin edildi
Gelir dağılımı eşitsizliği ?l??tlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştık?a gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştık?a gelir dağılımında bozulmayı ifade etmektedir. Gini katsayısı hesabında hanenin ve fertlerin elde ettiği yıllık gelirlerin toplamından, gelir referans d?neminde ?denen vergiler ve diğer hane veya kişilere yapılan d?zenli transferler d?ş?ld?kten sonra bulunan hanehalkı kullanılabilir geliri kullanılmaktadır.
Daha ?nceki yıllarda eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ?zerinden hesaplanan Gini katsayısı; yapılan sosyal transferlerin gelir dağılımı ?zerindeki etkisini g?rmek amacıyla t?m sosyal yardımlar hari? ve emekli ve dul-yetim maaşı dahil diğer t?m sosyal transferler hari? tutularak iki farklı y?ntemle de ayrıca hesaplandı.
En son yapılan araştırma sonu?larına g?re Gini katsayısı bir ?nceki yıla g?re 0,014 puan artış ile 0,415 olarak tahmin edildi. T?m sosyal transferler hari? tutulduğunda Gini katsayısı 0,487, emekli ve dul yetim maaşı dahil diğer t?m sosyal transfer gelirleri hari? tutulduğunda ise 0,423 olarak tahmin edildi.
Toplumun en y?ksek gelir elde eden %20'sinin elde ettiği payın en d?ş?k gelir elde eden %20'sinin elde ettiği paya oranı şeklinde hesaplanan P80/P20 oranı 7,6'dan 7,9'a, gelirden en fazla pay alan %10'unun elde ettiği gelirin en az pay alan %10'unun elde ettiği gelire oranı şeklinde hesaplanan P90/P10 oranı ise 13,7'den 14,2'ye y?kseldi.
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 98 bin 416 TL oldu
T?rkiye'de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri %28,3 artarak 2022 yılı anket sonu?larına g?re 98 bin 416 TL oldu.
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 48 bin 642 TL oldu
T?rkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri bir ?nceki yıla g?re %30,1 artarak 37?bin 400 TL'den 48?bin 642 TL'ye y?kseldi.
En y?ksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri tek kişilik hanelerde oldu
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirlerinde en y?ksek gelir, ge?en yıla g?re 13?bin?257?TL artarak 62?bin?554 TL ile tek kişilik hanehalklarının oldu. ?ekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 60 bin 696 TL iken tek ?ekirdek aileden oluşan hanehalklarında bu değer 49 bin 902 oldu. En d?ş?k yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir hanehalkı fert gelirine sahip hanehalkı tipi ise 36?bin 210?TL ile en az bir ?ekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalkları oldu.
Toplam gelirden en y?ksek payı %46,2 ile maaş ve ?cret geliri aldı
Toplam gelir i?erisinde en y?ksek payı, %46,2 ile bir ?nceki yıla g?re 0,9 puan azalan maaş ve ?cret geliri aldı. İkinci sırayı %21,0 ile ?nceki yıla g?re 3,5?puan artan m?teşebbis geliri alırken ???nc? sırayı %20,2 ile ?nceki yıla g?re 3,7 puanlık azalış g?steren sosyal transfer geliri oluşturdu.
Tarım gelirinin m?teşebbis geliri i?indeki payı %19,8 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler i?indeki payı ise %89,8 olarak ger?ekleşti.
En y?ksek yıllık ortalama esas iş geliri 87 bin 451 TL ile y?ksek?ğretim mezunlarının oldu
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla y?ksek?ğretim mezunlarında 87 bin 451 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 62?bin?835?TL, lise altı eğitimlilerde 46 bin 916 TL, bir okul bitirmeyenlerde 34 bin 755 TL ve okur-yazar olmayan fertlerde 25?bin?406?TL olarak hesaplandı. Ge?en yıla g?re yıllık ortalama esas iş gelirinde en y?ksek artış %34,1 ile bir okul bitirmeyen, en d?ş?k artış ise %28,1 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.
Yıllık ortalama esas iş gelirinde en y?ksek artış %41,3 ile tarım sekt?r?nde oldu
?
Esas iş gelirleri sekt?rel ayrımda incelendiğinde; en y?ksek yıllık ortalama gelirin 66?bin?072?TL ile hizmet sekt?r?nde, en d?ş?k yıllık ortalama gelirin ise 46?bin?106?TL ile tarım sekt?r?nde olduğu g?r?ld?. Bir ?nceki yıla g?re; yıllık ortalama esas iş gelirinde en y?ksek artış %41,3 ile tarım sekt?r?nde g?zlenirken, bunu %35,5 ile inşaat sekt?r? izledi. Diğer taraftan sanayi sekt?r?nde %32,1, hizmet sekt?r?nde ise %29,1 artış g?zlendi.
En y?ksek yıllık ortalama esas iş geliri 220 bin 482 TL ile işverenlerin oldu
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla işverenlerde 220 bin 482 TL, kendi hesabına ?alışanlarda 58 bin 697 TL, ?cretli maaşlılarda 56 bin 899 TL ve yevmiyelilerde 25 bin 632 TL olarak hesaplandı. Ge?en yıla g?re en y?ksek artış %61,8 ile işverenlerde, en d?ş?k artış ise %21,5 ile ?cretli maaşlılarda oldu.
En d?ş?k gelir TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) b?lgesinde ger?ekleşti
Son yapılan araştırma sonu?larına g?re, T?rkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2022 yılında 48?bin?642?TL iken, İBBS 2. D?zey b?lgeleri itibarıyla en y?ksek olduğu b?lge 69 bin 904 TL ile TR10?(İstanbul) b?lgesi oldu. Bu b?lgeyi, 59?bin?798?TL ile TR51 (Ankara) b?lgesi ve 59 bin 272 TL ile TR31 (İzmir) b?lgesi izledi. En d?ş?k yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 23 bin 063 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) b?lgesinde ger?ekleşti.
Gelir eşitsizliği en az TRB1 ve TR81 b?lgelerinde oldu
Son yapılan araştırma sonu?larına g?re P80/P20 oranı T?rkiye'de 7,9 iken, bu değerin en d?ş?k olduğu İBBS 2. D?zey b?lgeleri 4,5 ile TRB1?(Malatya, Elazığ, Bing?l, Tunceli) ve TR81 (Zonguldak, Karab?k, Bartın) olurken bu b?lgeleri 4,9 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, D?zce, Bolu, Yalova) b?lgesi izledi.
P80/P20 oranının en y?ksek olduğu İBBS 2. D?zey b?lgeleri ise 8,1 ile TR10 (İstanbul), 7,9 ile TRA2?(Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) ve 7,4 ile TR52 (Konya, Karaman) oldu.
Bir ?nceki yıla g?re son %10'luk grupta olanların %70,5'i aynı gelir grubunda kaldı
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırmasının panel bir ?alışma olması nedeni ile ilk defa bu yıl yıllar itibarıyla ge?iş istatistikleri ?retildi.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine g?re sıralı %10'luk gelir grupları itibarıyla fertlerin bir ?nceki yıla g?re y?zdelik ge?işleri incelendiğinde; bir ?nceki yılda birinci %10'luk grupta olan fertlerin 2022 yılında %55,4'?n?n, son %10'luk grupta olan fertlerin ise %70,5'inin gelir grubu değişmedi. Ayrıca 2021 yılında birinci %10'luk grupta olan fertlerin %23,7'sinin 2022 yılında gelir grubu birden fazla y?kseldi. Son %10'luk grupta olan fertlerin ise %8,3'?n?n gelir grubu birden fazla d?şt?.
Bir ?nceki yılda işsiz olan fertlerin %45,4'? 2022 yılında ?alışmaya başladı
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması panel veriden elde edilen sonu?lara g?re 2021 yılında işsiz olan fertlerin %45,4'? 2022 yılında ?alışmaya başladı. Faaliyet durumu 2021 yılında ?alışan olarak belirlenen fertlerin 2022 yılında %90,5'i ?alışma hayatına devam etti. Bir ?nceki yıl işg?c?ne dahil olmayan fertlerin ise %11,4'? işg?c?ne katıldı.
Hibya Haber Ajansı
?
