Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın a?ıkladığı Nisan ayı b?t?e verilerine g?re, merkezi y?netim b?t?esi bir yıl ?nceki 50,2 milyar lira a?ığa kıyasla 132,5 milyar lira a?ık verdi. Faiz dışı b?t?e a?ığı 98 milyar TL oldu.

Aylık B?t?e Ger?ekleşmeleri Raporu’nda belirtildiği ?zere, merkezi y?netim b?t?e toplam gelirleri yıllık bazda %63,3 artarak 268 milyar TL oldu. Gelirlerde vergi dışı gelirler yavaşlamasına rağmen vergi kalemlerindeki toparlanma etkili oldu. Vergi gelirleri ge?en seneye g?re %70,8 ile enflasyon oranı ?zerinde artarken, vergi alt kalemlerinde yurti?i katma değer vergisi (KDV), yıllık %148,7'lik b?y?me oranıyla en hızlı artan kalem oldu. ?zel t?ketim vergisi (?TV) %78,6 artarken, ithalde alınan KDV %29,4 ile daha yavaş arttı. Kurumlar vergisi, %113,2'lik artışla dahilde alınan KDV'den sonra en y?ksek b?y?me oranını g?sterdi. Nisan ayında toplam vergi dışı gelirler ise ge?en yılın aynı d?nemine g?re yalnızca %14,1 arttı.

B?t?e giderleri %86,9 artarak 400,4 milyar TL'ye y?kseldi. Giderler tarafında sermaye transferleri hızlanmış, faiz giderleri bir ?nceki yıla g?re %80,3 oranında artmıştır. Faiz dışı giderler de yıllık %87,5 gibi ?nemli bir artış g?stermiştir. Sermaye transferleri bir ?nceki yıla g?re %1663,8 artarken, mal ve hizmet alım harcamaları %98,4 arttı. Sosyal G?venlik Kurumlarına (SGK) devlet katkı payı %94,6, personel giderleri %95 arttı. Cari transferler %84 artmış, ancak artış toplam faiz dışı giderlerin altında kalmıştır. BOTAŞ bazında bir gider etkisi g?r?lmezken, Kur Korumalı Mevduat (KKM) direkt etkisi 650,3 milyon TL ile sınırlı seviyede kalmıştır.

2023 k?m?latif verilerine baktığımızda; Ocak-Nisan d?neminde b?t?e dengesi 382,5 milyar TL a?ık verdi. B?t?e Ocak-Nisan 2022 d?neminde 19,4 milyar TL a?ık vermişti. Bu veriler 4 aylık d?nem itibariyle b?t?enin ge?tiğimiz seneye g?re olan performansının daha olumsuz olduğunu g?stermektedir. Gelirlerdeki yıllık artış %38,6 olurken, giderler %83,9 arttı. Yılın ilk 4 ayında faiz dışı a?ık 247,3 milyar TL olurken, faiz giderleri yıllık bazda %30 artarak 135,2 milyar TL olmuştur.

?

B?t?e ve faiz dışı dengenin GSYİH'ye oranı (12 aylık devirli)… Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, T?İK, Dinamik Yatırım

Nisan ayında nakit ger?ekleşmelere g?re b?t?e a?ığı 159,1 milyar TL ?ok y?ksek a?ık vermişti. Depremin etkileri, talep kompozisyonu ve fiyat gelişmeleri halen genel b?t?e dengesi ?zerindeki etkilerini g?stermektedir. Vergi gelirleri tarafında halen t?ketim ?zerinden alınan vergilerin y?ksek katkısı, g??l? bir i? talebe işaret etmektedir. Bu i? talep kompozisyonunda dolaylı vergi gelirlerindeki pozitif katkı devam edebilir. Kurumlar vergisi ve gelir vergisi tarafında ise depremin getirdiği etkiler kaynaklı yapılandırma ve ertelemeler ile katkı sınırlı olabilir. Giderlerin ise hem se?im hem de deprem kaynaklı etkiler ile hızlı artmaya devam edeceğini ?ng?r?yor, b?t?e ?zerindeki baskının s?rmesini bekliyoruz. Deprem sonrası yeniden yapılanma faaliyetleri ve b?lgeye verilen ekonomik destekler ile beraber bu alanda tasarruf alanının dar olduğunu d?ş?n?yoruz.

Kaynak: Dinamik Yatırım- Enver Erkan

Hibya Haber Ajansı