Pak Bahadır’ın iskeleti ?l?m?nden 16 yıl sonra m?zede sergilenecek. Bilim insanları tarafından titizlikle y?r?t?len ?alışmayla Pak Bahadır'ın kemikleri g?m?ld?ğ? yerden ?ıkarılıyor. Par?aların birleştirilmesinin ardından ortaya ?ıkan iskelet Doğal Yaşam Parkı’ndaki Hayvan İskeletleri M?zesi’nde ziyarete a?ılacak.?

1954 yılında Pakistan’dan K?lt?rpark Hayvanat Bah?esi’ne getirilen, bir d?nem İzmir’in simgeleri arasında yer alan fil Pak Bahadır, eklem ve kemiklerindeki hastalık nedeniyle yurtdışından gelen uzmanların ve hayvanat bah?esi yetkililerinin yaptığı operasyonun ardından uyanamayarak 21 Temmuz 2007 tarihinde yaşamını kaybetmişti. 59 yaşındayken hayata g?zlerini yuman Pak Bahadır’ın ?l?m? t?m İzmir’i yasa boğmuştu. İzmir'in efsane fili Pak Bahadır, ?l?m?n?n ?zerinden 16 yıl ge?tikten sonra yeniden ayağa kaldırılarak Doğal Yaşam Parkı'ndaki Hayvan İskeletleri M?zesi'nde sergilenecek. İstanbul ?niversitesi Cerrahpaşa Osteoarkeoloji Merkezi M?d?r? Prof. Dr. Vedat Onar’ın g?zetiminde, uzman ekip tarafından y?r?t?len bu ?alışma ile Pak Bahadır'ın kemikleri incelenerek soy ağacı ve ?l?m nedeni hakkında verilere ulaşılacak.

“Sadece iskelet olarak g?rmemek gerekiyor”

İstanbul ?niversitesi Cerrahpaşa Osteoarkeoloji Merkezi M?d?r? Prof. Dr. Vedat Onar, İzmir’in simgeleri arasında yer alan filin iskeletinin ?ıkarılması ve sergilenmesinin son derece ?nemli olduğunu s?yledi. Kemiklerin arkeolojik olarak inceleneceğini ifade eden Vedat Onar, “250'ye yakın kemik var. İnceleme sonucunda o g?nk? ?l?m koşulunun, lezyonların ne olduğunu belgelemek, yetersiz kalan belgelemeyi tamamlamak istiyoruz. Pak Bahadır'ı tekrar insanların hayatına kazandırmak istiyoruz. Bu durumu sadece iskelet, kemik olarak g?rmemek gerekiyor. İnceleme sonucunun ardından iskeletlendirme, montaj işlemi yapılacak” dedi.

?ocukken elma ile beslemişti

?ocukken elmayla beslediği Pak Bahadır'ı iskelet olarak izlenime sunarak insanların g?rmesini sağlayacaklarını s?yleyen Onar, “B?yle bir ?alışmada yer almak beni ?ok mutlu ediyor.? Ben kemiklerle ?alışan bir uzmanım ama bir de insani y?n?m?z var. Yıllar ?nce elma verdiğim fili yeniden ayağa kaldırmak ve bunu da insanlara yansıtabilmek beni sevindiriyor. Tekrar o g?nleri yaşıyoruz. İzmir ile b?t?nleşmiş, efsane olmuş Bahadır'ı bug?ne kazandırıyoruz.? Bir neslin hayatına renk katmış fili tekrar hayata kazandırıyoruz. B?y?k bir ?alışma. İskelete haline geldiği zaman, onu tanığımız g?nlere yeniden d?neceğiz. Bug?n bir iskelet olarak g?r?lebilir ama o g?n? yaşamış insanların g?z?nde yeniden canlanacak” diye konuştu.

Bilimsel olarak incelenecek

?alışmanın bilimsel boyutuna da değinen İstanbul ?niversitesi Cerrahpaşa Osteoarkeoloji Merkezi M?d?r? Prof. Dr. Vedat Onar, “Kayıtlarda geldiği soy ağacı var. Biz ger?ekten onun soy ağacını belirleyebilecek miyiz? Onun ge?mişini nereye kadar g?t?rebileceğimizi belirlemek istiyoruz. Diğer bir ?nemli bir yanı da o g?n?n bakım koşulları, o g?n?n hastalık belirtileri. Bu hayvanda ger?ekten bir prostat hastalığı mı vardı? Yoksa hastalığı kemiksel problemlerinin ileri safhada olmasından mı kaynaklanıyordu? Bunları bug?nk? metot ve y?ntemlerle belirleyebilmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.

D?nyanın her yerinde b?yle ?alışmalar yapılıyor

Mezarın a?ılıp kemiklerinin ?ıkarılmasına y?nelik eleştirilerin olabileceğine fakat b?yle bir ?alışmanın d?nyanın her tarafında yapıldığına dikkat ?eken Onar, şunları s?yledi: “D?nyanın her yerinde anıtsal değeri olan, efsaneleşmiş t?m hayvanlar, insanların g?rselliğine sunulur. Onlar iskelet haline getirilir ve m?zelerde sergilenir. Bizim de yaptığımız bu. Ayrıca kemikler sergilemenin ?tesinde bilimsel incelemeye tabi tutulacak. Soy k?t?ğ?nden, soy dağılımındaki bağlantısına, yetiştirme koşullarına kadar bir?ok konuda sağlıklı veriye ulaşacağız.”

Pak Bahadır’ın g?m?lmesinde de g?rev almıştı

Projede yer alan Veteriner Sağlık Teknikeri Murat Şimşek; su aygırı, z?rafa, timsah gibi bir?ok canlının iskeletinin bulunduğu Hayvan İskeletleri M?zesi’nde, Pak Bahadır’ın da yer alacağını belirterek, “İzmir’in simgesi ve d?nyanın en b?y?k kara memelilerinden biri olan filin sergi salonumuza katılması i?in ekip olarak ?alışıyoruz” dedi.

Operat?r Zafer İşlek de Pak Bahadır’ın hayatını kaybettiğinde, onu g?men ekibin i?erisinde yer aldığını, şimdi de kemiklerini ?ıkarmak i?in yeniden g?rev aldığını s?yleyerek, “B?yle bir ?alışma i?erisinde olduğum i?in hem mutlu hem de h?z?nl?y?m. Pak Bahadır hayvanat bah?esinin simgesiydi. Biz ?ocukken hayvanat bah?esine Bahadır’ı g?rmek i?in giderdik. ?ld?ğ? zaman ?ok ?z?ld?m. O bizim değerimizdi” diye konuştu.

Kemiklerin ?l??m? yapıldı

Veteriner Sağlık Teknikeri İlker ?mer Ertok ise ?alışmanın bug?ne kadar T?rkiye’de bu konseptte yapılan ilk ?alışma olduğunu anlatarak, “?ğrencilerimiz i?in değerli bir ?alışma. Bu ?alışmanın yurttaşlar ve ?zellikle onu canlı olarak g?renler i?in de anılarını tazeleyecekleri bir değer olduğunu d?ş?n?yoruz” dedi.

Yaban Hayatı Teknikeri ?zg?n Paftalı ise planlı, bilin?li ve titiz bir ?alışma y?r?tt?klerini ifade ederek, “Kemikler tek tek ?l??ld?. Ağırlıkları hesaplandı. Etiketlendi ve envanter kayıtları tutuldu. Kemikler beklediğimizden temiz ?ıktı” diye konuştu. Veteriner Teknikeri ?ağlayan Acunsal Kırcal da “T?rkiye’de bir ilki ger?ekleştirdiğimiz projeyi yaz sonunda tamamlamayı planlıyoruz. İlk kez b?yle bir ?alışma yapılıyor. Bu ?alışma i?erisinde yer almak mutluluk verici. Bizim i?in de tecr?be oldu” dedi.

M?zede sergilenecek

Pak Bahadır’ın kemikleri, incelemenin ardından tek tek birleştirilecek. Birleştirilen kemikler, iskelet haline getirilerek Sasalı Doğal Yaşam Parkı’ndaki Hayvan İskeletleri M?zesi’nde sergilenecek. B?ylece z?rafa, su aygırı, d?nyanın en b?y?k kara memelisi olan filin ve timsahın aynı konsept i?erisinde bulunan ilk m?zesi de İzmir’de olacak. Pak Bahadır, İzmir B?y?kşehir Belediyesi tarafından 1954 yılında 6 yaşındayken Pakistan’dan İzmir’e getirmiş, eklem ve kemiklerindeki hastalık nedeniyle 59 yaşında hayatını kaybederek Sasalı Doğal Yaşam Parkı’na g?m?lm?şt?.

Hibya Haber Ajansı