Uzuv kaybı yaşayan depremzedelerin çevresi yeni durumlarına göre düzenlenmeli

6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen deprem felaketinde 850 kişinin uzuv kaybı yaşadığı a?ıklandı. Uzuv kayıplarının, enkaz altında kalan bireylerde kemik kırıkları, kas ezilmeleri, yumuşak doku yaralanmalarına bağlı olarak ger?ekleştiğini dile getiren ?ğretim G?revlisi K?bra Akkalay, hastaların yeni durumlarına g?re ?evrelerinin d?zenlenmesi, bedenen ve ruhen sağlık hizmetlerine erişim imk?nlarının sağlanması gerektiğine vurgu yapıyor.?Amp?tasyon sonrası uzvun bakımının ?nemine dikkat ?eken Akkalay, protez kullanımına olanak sağlamak i?in hastaların bu bağlamdaki bilgilendirilmesi gerektiğine dikkat ?ekiyor.

Amp?tasyonun ardından birey rehabilite edilerek protez kullanmaya başlaması sağlanmalı

Amp?tasyonun, bir ekstremite par?asının kemiği ile birlikte bir kısmının veya tamamının cerrahi yolla v?cuttan uzaklaştırılması olduğunu s?yleyen Akkalay, “Amp?tasyon uygulanan ve uzuv kaybı yaşayan bireylerde ?ncelik, kalan ekstremitenin fonksiyonel protez kullanımına olanak sağlayacak iyi bir g?d?k oluşturulmasını ger?ekleştirmektir. Ekstremitenin geri kalan b?l?m?n? hızlı bir şekilde iyileştirip bireyi rehabilite ederek protez kullanmaya başlamasını sağlamak gerekir.” dedi.

Kahramanmaraş depreminde 850 kişi uzuv kaybı yaşadı

6 Şubat’ta yaşanan ve 11 ilimizi etkileyen Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinde y?zlerce kişinin uzuv kaybı yaşadığını hatırlatan Akkalay, “Yaşanan 7.8 ve 7.7 b?y?kl?ğ?ndeki depremler sonrasında, enkaz altından sağ kurtarılanların i?inde 850 kişide uzuv kaybı oldu. Bu kayıplar, enkaz altında kalan bireylerde kemik kırıkları, kas ezilmeleri, yumuşak doku yaralanmalarına bağlı olarak ger?ekleşti.”?a?ıklamasını yaptı.

Yeni duruma g?re ?evre d?zenlenmeli, sosyal hayata oryantasyon hızlandırılmalı!

Hastanın fonksiyonel durumunun tespit edilip, detaylı bir muayene ile hastanın rehabilitasyon programına uyum potansiyelinin belirlenmesi gerektiğine dikkat ?eken Akkalay, “?zellikle depremden etkilenen?vatandaşların bedenen ve ruhen sağlık hizmetlerine erişim imk?nları sağlanmalı. Deprem sonrasında ihtiya? duyan bireylerin ortez, protez ve tekerlekli sandalye gibi ihtiya?larının karşılanması gerekir. Uzuvlarını kaybeden depremzedelere y?nelik psikolojik destek imkanları, ortez ve protezlerin temini i?in gerekli kaynak ihtiyacı sağlanmalı.?Yeni durumları g?z ?n?ne alınarak tehlikelerden korunabilecekleri şekilde ?evreleri d?zenlenmeli. Hastanelerde protez - ortez yapım ve uygulaması i?in gerekli hizmet alanlarının a?ılması gerekir.”??nerilerinde bulundu.

Uzuv kaybı sonrası bakım ?nemli

Arta kalan uzuv ?zerinde yıpranma, aşınma gibi erken komplikasyonlar olabileceğine değinen Akkalay, “Oluşabilecek komplikasyonlar i?in uzuv bakımı hakkında hastalar bilgilendirilmeli. G?d?ğ?n şekillenmesi, ?dem kontrol? i?in elastik bandaj uygulaması hastaya ?ğretilmeli. Eklemde kontrakt?r oluşumunu ?nlemek i?in doğru oturma ve yatma pozisyonları g?sterilmeli.” dedi.

Akkalay, g?d?k bakımına y?nelik hastanın dikkat etmesi gerekenleri ş?yle ise sıraladı:

“G?d?k her g?n kızarıklık, sıyrık y?n?nden g?zlenmeli, ayna kullanılarak g?d?ğ?n her yanı g?r?lmeli. ?zerine yara bandı yapıştırılmamalı. Her g?n sabunla yıkanmalı ve kurulanmalı. G?d?k ?orabı yanık, yırtık olmamalı. ?nerilen egzersizler d?zenli olarak yapılmalı.”

Uzuv kayıpları erkeklerde daha ?ok g?r?l?yor

Uzuv kayıplarının iş kazaları, mesleki hastalıklar sonrası, konjanital anomaliler nedeniyle, doğuştan, kazalar veya doğal afetlerden sonra olabileceğini hatırlatan ?ğr. G?r. K?bra Akkalay, “Uzuv kayıp sebepleri g?z ?n?ne alındığında, deprem gibi toplulukları etkileyen felaketler dışında, erkeklerde daha ?ok kayıp olduğu g?r?l?yor. İş yaralanmaları, mesleki hastalıklar gibi durumlara bağlı uzuv kayıplarına 20-40 yaş arası bireylerde daha sık rastlanılıyor. ?ocuklarda ise uzuv kayıplarının doğuştan, konjenital anomaliler gibi durumlara bağlı olarak ger?ekleştiği g?r?l?yor.” dedi.

Gelişen teknoloji, hastaya ?zel sağlık ??z?mlerini beraberinde getiriyor

Teknolojinin gelişmesiyle protez ve ortez alanında kullanılan cihazların ve malzemelerin de değişime ve yeniliğe uğradığını kaydeden Akkalay, “İnsan anatomisine uygun, bir?ok fonksiyonelliği bir arda sunan protezlerin, daha hafif ve işlevsel ortezlerin yapımı i?in gelişmeler ve yenilikler hızla yaygınlaşıyor. Yazılım teknolojisi ile kullanılacak ?r?nlerin tasarımı, bilgisayar desteği ile kontrol? sağlanan ?? boyutlu ?r?n tasarımları ger?ekleştirilebiliyor. Ortez-protez biliminde gelişen teknoloji ile hastaya ?zel sağlık ??z?mlerinin daha da geliştirilmesi kolaylaşıyor.” şeklinde konuştu.?

Protezlerin imalatından onarımına her aşaması hastaya ?zel ger?ekleştirilmeli

Kişiselleştirilmiş tedavi y?ntemlerinin planlanıp uygulamasının tercih edildiğini dile getiren Akkalay, “Kişiye ?zg? medikal ?r?nlerin, belirli bir hastada kullanılmak amacıyla, ?l?? ve prova ile ?retilip uygulanması gerekir. Bu protezlerin imalatı, satışı, uygulaması, bakım ve onarımı hastaya ?zel olarak ger?ekleştirilmelidir. Protezlerin kullanımı i?in hastalara provalar yaptırarak adaptasyonları sağlanmalıdır.” a?ıklamasında bulundu.

Hastanın koşullarına g?re protez par?alarına karar verilir?

Amp?tasyon sonrasında hemen ge?ici protez kullanımına ge?ilebileceği gibi, g?d?kte dikiş yerleri iyileşip d?zg?n şekil aldıktan sonra da protez kullanımına başlanabilir.” diyen ?ğr. G?r. K?bra Akkalay, s?zlerini ş?yle tamamladı:

“Protez Ortez Yapım ve Uygulama Merkezlerine giden hastaların kişiye g?re ?l?? alımı ile soketi oluşturulur. Hastanın fonksiyonel durumu, mesleki durumu gibi koşullar değerlendirilerek protez par?alarına karar verilir. Soket ve protez par?aların birleştirilmesi yapılarak, statik ve dinamik ayarlar yapılır. Hastaya protezin kullanımı ile ilgili provalar yaptırılarak adaptasyonu sağlanır. Bakım ve dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında Prostetist Ortotist tarafından hastalar bilgilendirilir.”

?