104 dünya liderinden ‘Afganistan Barış Süreci’ne kadınların katılımı için çağrı Türkiye’den tek imza Ali Babacan
Aralarında Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Eski Kanada Başbakanları Joe ClarkveStephen J. Harper,Eski Yunanistan Başbakanı George Papandreou, Eski İtalya Başbakanı Lamberto Dini, Eski ABD Dışişleri Bakanı Hillary Rodham ClintonveEski Polonya Cumhurbaşkanı AleksanderKwaśniewski gibi isimlerin bulunduğu 104 dünya lideri ve dış politika uzmanı, Afganistan’ın barış içinde yaşayan istikrarlı bir ülke haline gelmesi ve kadınların barış müzakereleri sürecine katılımının sağlanması için çağrıda bulundu. Ulusal, bölgesel ve uluslararası tarafları muhatap alançağrı metninde Türkiye’den tek imza DEVA Partisi lideri Ali Babacan’a ait.
Çağrı metninde şu ifadelere yer veriliyor:
“İlgili tüm ulusal, bölgesel ve uluslararası tarafları kadınların barış sürecine tam katılımını sağlayarak Afganistan’ın barış içinde yaşayan istikrarlı bir ülke haline gelmesi yönünde çaba göstermeye çağırıyoruz. 40 senedir devam eden çatışmaların ardından nihayet barışa ulaşma fırsatıyla karşı karşıya olabiliriz. Bu fırsatın heba edilmemesi ve kalıcı bir barışın kurulması uluslararası toplumun sorumluluğundadır.
Küresel liderler ve dış politika uzmanları olarak, kadınların katılımının kalıcı ve sürdürülebilir bir barışın sağlanmasında kilit rol oynadığını net bir şekilde gördük. Kadınların barış görüşmelerine önemli ölçülerde katılımı imzalanan anlaşmaların daha başarılı ve daha sürdürülebilir olmasını sağlamaktadır. Geçtiğimiz yıllarda, Kolombiya'dan Filipinler'e kadar kadınların barış süreçlerinde yarattıkları güçlü etkiye hep beraber şahit olduk. Kadınların katılımının istikrarın sağlanması üzerindeki doğrudan etkisi bu katılımı bir uluslararası güvenlik konusu haline getirmiştir.BM Güvenlik Konseyi de bundan yirmi yıl önce, “Kadınlar, Barış ve Güvenlik” konusunda aldığı tarihi kararla (UNSCR 1325) bu durumu tescil etmiştir.
Afganistan'daki barış sürecinde onlarca yıldır üzerinde çalıştığımız uzun vadeli güvenlik hedeflerine ulaşabilmek için uluslararası toplum kadınların süreçlere bu anlamlı katılımına öncelik vermelidir. Kadınların eşit vatandaşlar olarak topluma entegrasyonunun başlamasıyla birlikte Afganistan’da şimdiden müthiş bir ilerleme görmüş bulunuyoruz. Taliban’ın geçmişte kızların okula gitmesini yasaklamasına rağmen günümüzde okula kayıtlı olan kız sayısı 3,5 milyonu aşmaktadır. Taliban iktidarında neredeyse toplum hayatından silinmiş olan kadınlar; günümüzde polis, öğretmen, kamu görevlisi, belediye başkanı ve girişimci olarak hayatlarını sürdürebilmektedir. Bugün Afganistan Parlamentosu’nun yüzde 28’i kadınlardan oluşmaktadır ve bu oran Dünya Bankası tarafından gözlemlenen ülkelerin %67'sinden daha yüksektir. Afgan kadınlar bu kazanımlarından vazgeçmeyeceklerdir. Barış onların arkasından yapılamaz.
Eşitlik, demokrasi ve kapsayıcılığın güvence altına alınması istikrarı destekleyecek ve gelecek nesillerin aşırılığın tehdidinden korunmalarına yardımcı olacaktır. Sonuçta Afganistan, içinde bulunduğu bölge ve dünyanın geri kalanı daha güvenli hale gelecektir.
Kalıcı bir barışın sağlanmasında kadınların oynadığı kilit rol göz önüne alındığında aşağıdaki önlemlerin alınması zorunludur:
➢ Kadınlar yalnızca bir müzakere konusu değildir; yapılan müzakerelerde bizzat taraf olmaları gerekir.
➢ Kadınlar sürecin her aşamasında yer almalıdır.
➢ Kadınların ve gençlerin bakış açıları imzalanacak bir anlaşmaya mutlaka yansıtılmalıdır.
Bu hedeflerin hayata geçirilmesini güvence altına almak için uluslararası toplumu şunları yapmaya çağırıyoruz:
➢ Müzakerecileri tüm Afganistan vatandaşlarının anayasa tarafından güvence altına alınan eşit haklarını korumaya ikna edin.
➢ Uluslararası yardımları Afganistan vatandaşlarının, özellikle de kadınların sahip olduğu mevcut hak ve özgürlüklerin korunması koşuluna bağlayın.
➢Hakların korunmasını güvence altına almak adına, meşru ve sağlam kurulmuş denetlememekanizmalarını uygulamaya sokun. Bu mekanizmaların imzalanacak barış anlaşmasında yer almasını ve kadınların bunların geliştirilmesinin, uygulanmasının ve denetlenmesinin bir parçası olmasını sağlayın.
Baskı altındaki bir Afganistan istikrarlı, güvenli veya müreffeh bir ülke olamayacaktır. Yıllar boyunca yapılan fedakârlıkları ve yatırımları onurlandırmak adına kadınların Afganistan’ın geleceğindeki rolüne öncelik vermeliyiz. Bu da onların barış sürecine ciddi ölçülerde katılımıyla başlayacaktır.”
İMZALAYANLAR
Karen AbuZayd, Birleşmiş Milletler Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu Üyesi ve Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu (UNRWA) Eski Başkanı
María Elena Agüero, Club de Madrid Genel Sekreteri
ShamshadAkhtar, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Birleşmiş Milletler Asya ve Pasifik için Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESCAP) İcracı Sekreteri
Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan, Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı
MadeleineAlbright, Eski ABD Dışişleri Bakanı
Amat Al AlimAlsoswa, Eski Yemen İnsan Hakları Bakanı, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Yönetici Yardımcısı
ValerieAmos, Eski İnsani İşler ve Acil Yardım Koordinasyonundan Sorumlu Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
MayuÁvila, Eski El Salvador Dışişleri Bakanı
Lloyd Axworthy, Eski Kanada Dışişleri Bakanı
Ali Babacan, Eski Türkiye Başbakan Yardımcısı
Jan Peter Balkenende, Eski Hollanda Başbakanı
CarolBellamy, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) Genel Başkanı
MohamedBenaissa, Eski Fas Dışişleri Bakanı
CatherineBertini, Eski Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı Direktörü
Carl Bildt, Eski İsveç Başbakanı
JulieBishop, Eski Avustralya Dışişleri Bakanı
IrinaBokova, Eski Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Başkanı
LakhdarBrahimi, Eski Cezayir Dışişleri Bakanı ve Birleşmiş Milletler Afganistan Özel Temsilcisi
GroHarlemBrundtland, Eski Norveç Başbakanı
Laura Bush, Eski ABD First Lady’si
Margaret Chan, Eski Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Başkanı
Helen Clark, Eski Yeni Zelanda Başbakanı ve Eski Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Başkanı
Joe Clark, Eski Kanada Başbakanı
SeanCleary, Namibya Genel Valilik Ofisi Baş Direktörü
Hillary Rodham Clinton, Eski ABD Dışişleri Bakanı
KathleenCravero, Eski UNDP Çatışma Önleme ve Kalkınmadan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı
Staffan de Mistura, Eski Genel Sekreter Yardımcısı ve Birleşmiş Milletler Irak, Afganistan ve Suriye Özel Temsilcisi
Isabel de Saint Malo, Eski Panama Başkan Yardımcısı
Erik Derycke, Eski Belçika Dışişleri Bakanı
RutDiamint, Kabine Şefi ve Arjantin Savunma Bakanlığı Danışmanı
Lamberto Dini, Eski İtalya Başbakanı
Paula J. Dobriansky, Eski ABD Global İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı
Alexander Downer, Eski Avustralya Dışişleri Bakanı
Mikuláš Dzurinda, Eski Slovakya Başbakanı
Jan Eliasson, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski İsveç Dışişleri Bakanı
MaríaFernandaEspinosa, Eski Ekvador Dışişleri Bakanı ve Eski Ekvador Ulusal Savunma Bakanı
ChristianaFigueres, Eski Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Genel Sekreteri
JoschkaFischer, Eski Almanya Dışişleri Bakanı ve Eski Almanya Başbakan Yardımcısı
LouiseFréchette, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
Robert Gates, Eski ABD Savunma Bakanı
RoseGottemoeller, Eski NATO Genel Sekreteri
DaliaGrybauskaitė, Eski Litvanya Cumhurbaşkanı
RebecaGrynspan, Ibero-Amerikan Devletler Teşkilatı Genel Sekreteri ve Eski Kosta Rika Başkan Yardımcısı
GeetaRaoGupta, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) Genel Başkan Yardımcısı
StephenHadley, Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı
Chuck Hagel, Eski ABD Savunma Bakanı
Lord William Hague, Eski Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
TarjaHalonen, Eski Finlandiya Devlet Başkanı
AmeerahHaq, Eski Saha Destek Departmanından Sorumlu Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
Stephen J. Harper, Eski Kanada Başbakanı
NoeleenHeyzer, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
John Howard, Eski Avustralya Başbakanı
ToomasHendrikIlves, Eski Estonya Cumhurbaşkanı
IgorIvanov, Eski Rusya Dışişleri Bakanı
AtifeteJahjaga, Eski Kosova Cumhurbaşkanı
Angelina Jolie, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Özel Temsilcisi
MedhiJomaa, Eski Tunus Başbakanı
IvoJosipović, Eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı
Marina Kaljurand, Eski Estonya Dışişleri Bakanı
John Kerry, Eski ABD Dışişleri Bakanı
RimaKhalaf, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski Birleşmiş Milletler Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESWA) Başkanı
Ban Ki-moon, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri
AleksanderKwaśniewski, Eski Polonya Cumhurbaşkanı
RachelKyte, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Herkes için Sürdürülebilir Enerji Özel Temsilcisi
ZlatkoLagumdžija, Eski Bosna Hersek Başbakanı
TzipiLivni, Eski İsrail Dışişleri Bakanı, Eski İsrail Başbakan Yardımcısı ve Eski İsrail Adalet Bakanı
JessieRoseMabutas, Eski Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu Başkan Yardımcısı
Peter MacKay, Eski Kanada Dışişleri Bakanı ve eski Kanada Ulusal Savunma Bakanı
Susana Malcorra, Eski Arjantin Dışişleri Bakanı
PurnimaMane, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Başkan Yardımcısı
Mara Marinaki, Cinsiyet ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Kadınlar, Barış ve Güvenlik için aldığı 1325 Nolu Kararın Uygulanması konusunda Avrupa Birliği Dış İlişkiler Servisi (EEAS) Baş Danışmanı
Cindy McCain, McCain Enstitüsü Mütevelli Heyeti Başkanı
Sir Donald McKinnon, Eski Yeni Zelanda Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı
Monica McWilliams, Eski Kuzey İrlanda İnsan Hakları Komisyonu Başkanı ve Kuzey İrlanda Hayırlı Cuma Barış Anlaşmasında İmza Sahibi.
David Miliband, Eski Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
Laura Chinchilla Miranda, Eski Kosta Rika Cumhurbaşkanı
AmrMoussa, Eski Arap Birliği Genel Sekreteri ve Eski Mısır Dışişleri Bakanı
Marwan al-Muasher, Eski Ürdün Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
Roza Otunbayeva, Eski Kırgızistan Cumhurbaşkanı
Ana Palacio, Eski İspanya Dışişleri Bakanı
LeonPanetta, Eski ABD Savunma Bakanı
George Papandreou, Eski Yunanistan Başbakanı
Colin L. Powell, Eski ABD Dışişleri Bakanı ve Eski ABD Genelkurmay Başkanı
AndersFoghRasmussen, Eski Danimarka Başbakanı ve Eski NATO Genel Sekreteri
ÒscarRibasReig, Eski Andorra Başbakanı
Condoleezza Rice, Eski ABD Dışişleri Bakanı
MalcolmRifkind, Eski Birleşik Krallık İskoçya Bakanı, Eski Birleşik Krallık Savunma Bakanı ve Eski Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
Lord George Robertson, Eski NATO Genel Sekreteri ve Eski Birleşik Krallık Savunma Bakanı
Mary Robinson, Eski İrlanda Cumhurbaşkanı
Fatiha Serour, Birleşmiş Milletler Somali Özel Temsilcisi Yardımcısı
Karin ShamPoo, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNİCEF) Genel Başkan Yardımcısı
NatanSharansky, Eski İsrail Başbakan Yardımcısı ve Eski Sovyetler Birliği’nde Siyasi Mahkûm
Ellen Johnson Sirleaf, Eski Liberya Cumhurbaşkanı
GillianSorensen, Eski Dış İlişkilerden Sorumlu Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
CassamUteem, Eski Mauritius Cumhurbaşkanı
JoziasvanAartsen, Eski Amsterdam Belediye Başkanı ve Eski Hollanda Dışişleri Bakanı
HubertVédrine, Eski Fransa Dışişleri Bakanı
AnnVeneman, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNİCEF) Genel Başkanı
MelanneVerveer, Eski ABD Küresel Kadın Konuları Özel Yetkili Büyükelçisi
KnutVollebæk, Eski Norveç Dışişleri Bakanı
Alexandr “Sasha” Vondra, Eski Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ve Eski Çek Cumhuriyeti Savunma Bakanı
MargotWallström, Eski İsveç Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı
José LuisRodríguezZapatero, Eski İspanya Başbakanı
MiomirŽužul, Eski Hırvatistan Dışişleri Bakanı
