Ticaret Bakanlığı, 2021 yılı ekim ayı dış ticaret, ticaret, esnaf ve kooperatif verilerini açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada şu bilgiler paylaşıldı:

GTS’YE GÖRE EKİM AYINDA İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE %20,17 İTHALATIMIZ İSE %12,97 ORANINDA ARTTI.

2021 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, % 20,17 artarak 20 milyar 807 milyon dolar,

İthalat, % 12,97 artarak 22 milyar 270 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, % 16,33 artarak 43 milyar 77 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 93,4 olmuştur.

GTS’ye göre ihracatımız Ekim ayında, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 20,17 oranında artarak 20 milyar 807 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ile tüm zamanların en yüksek aylık ihracat rakamı gerçekleşmiştir.  Ekim ayında ithalatımız ise bir önceki yılın aynı ayına göre %12,97 artışla 22 milyar 270 milyon dolar olmuştur. Ekim ayında dış ticaret hacmimiz bir önceki yılın aynı ayına göre % 16,33 artarak 43 milyar 77 milyon dolar olmuş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise % 93,4 olarak gerçekleşmiştir. Bu veri ile son 35 aylık dönemin en yüksek ihracatın ithalatı karşılama oranı kaydedilmiştir. Dış ticaret açığı 2021 yılı Ekim ayında %39 oranında azalarak 1 milyar 463 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracattaki gözlenen bu artışlar Türkiye ekonomisindeki büyümeye katkı vermektedir. Nitekim ekonomik büyümenin öncü göstergelerinden olan İstanbul Sanayi Odası Satın Alma Yöneticileri (PMI) endeksi Ekim ayında da büyüme bölgesi olan 51,2 eşik değerin üzerinde gerçekleşmiştir. 

2021 yılının Ocak-Ekim döneminde ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla  %33,93 artışla 181 milyar 758 milyon dolara ulaşmıştır. 2021 yılının Ocak-Ekim döneminde dış ticaret hacmimiz bir önceki yılın aynı dönemine göre % 27,47 artarak 397 milyar 330 milyon dolar olmuş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise % 84,3 olarak gerçekleşmiştir. Dış ticaret açığı ise 2021 yılı Ocak-Ekim döneminde %16,0 oranında azalarak 33 milyar 814 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

GTS’YE GÖRE EKİM AYINDA ALTIN HARİÇ İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE % 21,57, ALTIN HARİÇ İTHALATIMIZ İSE % 24,19 ORANINDA ARTTI.

Altın ticareti hariç tutulduğunda, 2021 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, % 21,57 artarak 20 milyar 510 milyon dolar,

İthalat, % 24,19 artarak 21 milyar 986 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, % 22,91 artarak 42 milyar 496 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 93,3 olmuştur.

İşlenmemiş veya yarı işlenmiş altın ticareti hariç tutulduğunda, Ekim ayında altın hariç ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 21,57, altın hariç ithalatımızın ise %24,19 oranında arttığı görülmektedir. Bununla birlikte,  işlenmemiş veya yarı işlenmiş altın dış ticareti hariç olarak bakıldığında Ekim ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının % 93,3 olduğu anlaşılmaktadır.

Enerji ticareti hariç tutulduğunda,  Ekim ayında enerji hariç ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 18,49 oranında arttığı, enerji hariç ithalatımızın ise %4,56 oranında azaldığı görülmektedir. Bununla birlikte,  enerji hariç dış ticaret olarak bakıldığında Ekim ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının % 118,8 olduğu anlaşılmaktadır.

EKİM AYINDA EN FAZLA İHRACATI GERÇEKLEŞTİRDİĞİMİZ FASIL “MOTORLU KARA TAŞITLARI” OLDU

“Motorlu Kara Taşıtları” faslında ihracatımız Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 8,90 azalışla, 2 milyar 317 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ekim ayında en fazla ihracat yaptığımız diğer fasıllar ise sırasıyla % 121,21 artışla “Demir ve Çelik” (1 milyar 816 milyon dolar) ve % 0,80 artışla “Kazanlar ve Makinalar” (1 milyar 696 milyon dolar) olmuştur.

EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ ÜLKE ALMANYA

Ekim ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla Almanya (1 milyar 692 milyon dolar), ABD (1 milyar 306 milyon dolar) ve İngiltere (1 milyar 235 milyon dolar) olurken, ithalatta ise ilk üç sırayı Çin 

(2 milyar 525 milyon dolar), Rusya (2 milyar 441 milyon dolar) ve Almanya (1 milyar 510 milyon dolar) almıştır. Ekim ayında ihracatçılarımız 217 farklı ihracat pazarına ulaşmayı başarmıştır. 

EN BÜYÜK İLK 3 İHRACAT PAZARIMIZ TOPLAM İHRACATIMIZIN %20,34’ÜNÜ OLUŞTURDU

Ekim ayında GTS’ ye göre en fazla ihracat yaptığımız ilk üç ülke olan Almanya, ABD ve İngiltere’ye yönelik ihracatımız toplam aylık ihracatımızın % 20,34’ünü oluştururken, en fazla ithalat yaptığımız ilk üç ülke olan Çin, Rusya Federasyonu ve Almanya’nın aylık ithalatımızdan aldığı pay ise % 29,08 olarak gerçekleşmiştir.

Bakanlığımız tarafından belirlenen  “Ticarette Yeni Yol Haritası” çerçevesinde potansiyel pazarlarımıza, 2021 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre Rusya’ya ihracatımız %40,3 oranında, Kanada’ya ihracatımız  %136,1 oranında, BAE’ye %54,2 oranında ve Libya’ya ise 71,9 oranında artış gösterdi.

Geçen yılın aynı ayına göre 2021 yılı Ekim ayında görülen İspanya’ya %36,4’lük, Belçika’ya %28,3’lük, Ukrayna’ya %42,5’lik, Bulgaristan’a %43,2’lik ve Yunanistan’a %118,2’lik ihracat artışları dikkat çekmektedir.

Ekim ayında Avrupa Birliği ülkelerine yapmış olduğumuz ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 18,7 artışla 8 milyar 574 milyon dolar olurken söz konusu ülkelere yapmış olduğumuz ihracat toplam ihracatımızın % 41,2’sini oluşturmuştur.

DIŞ TİCARETTE EN ÇOK KULLANILAN TAŞIMA ŞEKLİ DENİZ YOLU TAŞIMACILIĞI OLDU

2021 yılı Ekim ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (12 milyar 345 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (6 milyar 168 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 886 milyon dolar) izlemiştir.

İthalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (12 milyar 278 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” ulaşımı (3 milyar 903 milyon dolar) ve “Hava Yolu” (1 milyar 994 milyon dolar) takip etmiştir.

İHRACATTA EN ÇOK TERCİH EDİLEN ÖDEME ŞEKLİ MAL MUKABİLİ OLDU

2021 yılı Ekim ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (13 milyar 146 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (3 milyar 315 milyon dolar) ve “Vesaik Mukabili Ödeme” (1 milyar 952 milyon dolar) takip etti.

İthalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Mal Mukabili Ödeme” (13 milyar 308 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (5 milyar 282 milyon dolar) ve “Vadeli Akreditif” (1 milyar 429 milyon dolar) izlemiştir.

TİCARETİN EN KOLAY VE GÜVENLİ YAPILDIĞI ÜLKE OLMA YOLUNDA ÇALIŞMALARIMIZI KARARLILIKLA SÜRDÜRÜYORUZ

Bakanlık olarak ülkemizin en kolay ve en güvenli ticaretin yapıldığı ülke olma amacı doğrultusunda geliştirmiş olduğumuz “Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulaması” başarıyla devam ediyor. Söz konusu uygulama kapsamında ihracatta yerinde gümrükleme, ithalatta yerinde gümrükleme, izinli gönderici ve izinli alıcı gibi birçok kolaylıktan faydalanarak rekabet güçlerini artırmayı başaran 580 firma, 2021 yılı Ekim ayında toplam ihracatımızın %27,89’unu, toplam ithalatımızın ise %41,06’sını oluşturmuştur.  Bakanlığımızın sunduğu yukarıda belirtilen kolaylaştırıcı dış ticaret uygulamalarından faydalanan firmalarımızın toplam dış ticaret hacmi 2021 yılı Ekim ayında 14 milyar 947 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir. (5 milyar 803 milyon dolar ihracat, 9 milyar 143 milyon dolar ithalat).

DIŞ TİCARETİMİZİ TL İLE GERÇEKLEŞTİRİYORUZ

Sayın Cumhurbaşkanımızın çağrısıyla yerli ve milli para birimimizin dış ticaretteki kullanımını artırmaya devam ediyoruz. Ekim ayında milli paramızla ihracat işlemlerimizi gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 171 olurken aynı dönemde 130 ülkeyle ithalat işlemlerimizi Türk Lirası ile gerçekleştirilmiştir.

2021 yılının Ekim ayında Türk Lirası ile yapmış olduğumuz dış ticaretin toplamı 16 milyar 944 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, bunun 6 milyar 634 milyon TL’lik kısmı ihracat, 10 milyar 310 milyon TL’lik kısmı ithalat olmuştur.

AKTİF FİRMA SAYISI ARTTI

Ülkemizde faaliyet gösteren aktif firma sayısı 2021 yılı Ekim ayı itibariyle bir önceki aya göre 9 bin 541 artışla 2 milyon 65 bin 507 olurken, limited şirketler toplam aktif firmaların % 47,2’sini oluşturmuştur. Bakanlık olarak tüketici fiyatlarındaki istikrarı sağlamak ve tüketicilerimize güven sağlamak için geliştirdiğimiz ve başarıyla uyguladığımız Hal Kayıt Sistemi’ne kayıtlı kişi sayısında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla %7,2’lik yükseliş kaydedilirken sistemdeki bildirim sayısı ise 16 milyon 818 bin 424 olarak gerçekleşmiştir. 

GÜMRÜK İDARELERİNCE TAHSİL EDİLEN VERGİLERİN TOPLAM İÇERİSİNDEKİ PAYI %25,93

Gümrük idareleri tarafından tahsil edilen vergi tutarı 2021 yılı Ekim ayında 17 milyar 174 milyon TL olmuştur. 2021 yılı Ocak-Eylül döneminde ülkemiz vergi gelirleri toplamı 808 milyar 428 milyon TL iken Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı ise %25,93 olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılı Ocak-Ekim döneminde Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler toplamı ise 226 milyar 808 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

KADINLARIMIZIN İŞ HAYATINA DAHA FAZLA KATILIM SAĞLAMASI İLE BİRLİKTE İHRACAT ODAKLI BÜYÜMENİN TEMELLERİNİ GÜÇLENDİRİYORUZ

Ekim ayı sonunda ülkemizde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkâr sayısı işyeri sayısı 2 milyon 244 bin 346 olmuştur. 2021 yılının başından beri esnaf ve sanatkâr işyeri sayımızda yaklaşık 86 bin 927’lik artış kaydedilmiştir.  Kadınlarımızın ekonomideki yerlerinin çok daha güçlenmesi için adımlarımızı atmaya devam ediyoruz.   Ekim ayı sonu itibarıyla kadın esnaf ve sanatkâr sayısı 365 bin 995 olurken, 2021 yılının başından beri kadın esnaf sayımız yaklaşık 24 bin 135’lik artış göstermiştir.

ÖTS’YE GÖRE EKİM AYINDA İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE % 20,81 İTHALATIMIZ İSE % 15,48 ORANINDA ARTTI

2021 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, % 20,81 artarak 19 milyar 845 milyon dolar,

İthalat, % 15,48 artarak 21 milyar 637 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, % 17,97 artarak 41 milyar 482 milyon dolar seviyesinde gerçekleşirken,

İhracatın ithalatı karşılama oranı % 91,7 olmuştur.

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİNDE UYGULANAN SİSTEMLER

Tüm dünyada dış ticaret istatistikleri iki ana kategoride gruplandırılmaktadır; “Genel Ticaret Sistemi (GTS)” ve “Özel Ticaret Sistemi (ÖTS)”. Genel Ticaret Sistemi (GTS), Gümrük alanlarına ve serbest bölgelere giren ve çıkan mallar da dış ticaret verisinde kaydedilmektedir. Özel Ticaret Sistemi’nde (ÖTS) ise gümrük sınırı esas alınmaktadır. Bu tanıma göre serbest bölgeler ve gümrük antrepoları gümrük sınırı dışında yer almaktadır.

Dünya örneklerine bakıldığında; GTS kullanımının ÖTS’ye nazaran daha yaygın olduğu görülmektedir. AB ülkeleri genellikle ÖTS’yi tercih ederken, bazı AB ülkeleri ile beraber İngiltere, ABD, ÇHC, Kanada, Japonya, Rusya, G. Kore ve Hindistan gibi toplam 117 ülke ise GTS’yi kullanmaktadır. Fransa ve İtalya ise ÖTS’yi benimsemektedir. Ülkelerin çoğu tek bir sisteme göre veri yayımlamakla birlikte, her iki sisteme göre de veri üretilebilmektedir. Ülkemiz Merkez Bankası da Ödemeler Dengesi hesaplarında GTS’yi kullanmaktadır.

Ticaret Bakanlığı olarak 2019 yılı Ocak ayından başlamak üzere, çok daha kapsamlı olan ve dünyadaki büyük ekonomilerin kullandığı Genel Ticaret Sistemine göre de kayıtları analiz etmeye ve açıklamaya başladık. 2021 yılı boyunca dış ticaret verilerini, hem GTS hem de ÖTS’ye göre açıklamaya devam edeceğiz.
Hibya Haber Ajansı