Fed toplantısının ardından en komplike kriteri oluşturan ve son dönemdeki arz/talep dengeleriyle seyri iyice belirsizleşen enflasyon oranları, halen karışık bir resme işaret ediyor. ABD’de TÜFE Nisan’da manşet bazda %0,3 ve çekirdek bazda %0,6 artarken, yıllık manşet ve çekirdek enflasyon sırasıyla %8,3 ve %6,2 oranında gerçekleşti. Zirveden bir kısmi gerileme olması bekleniyordu, ancak gelen veriler enflasyonist baskıların beklenenden güçlü olduğunu ve fiyat artış hızındaki hafiflemenin daha ılımlı bir oranda gerçekleştiğini gösteriyor. Tabii bu evrede ücret enflasyonu da artmakta ve talep eksenini etkilemektedir.
Alt kalemlere bakacak olursak; Mevsimsellikten arındırılmış tüm kalemlerdeki artışa en büyük katkıyı barınma, gıda, uçak bileti ve yeni araç endekslerindeki artışlar oluşturdu. Gıda endeksi ay boyunca %0,9 arttı. Enerji endeksi, son aylarda yükselmesinin ardından Nisan ayında geriledi. Benzin endeksi ay boyunca %6,1 düşerek doğal gaz ve elektrik endekslerindeki artışları dengeledi. Buradaki en belirleyici etki tabii yine Rusya krizi ve savaşın seyrinin global arza yapacağı etki olacak, dolayısıyla arz açıklarında yüksek fiyat riskleri bulunmakta. Enerji fiyatları, Çin'in keskin yavaşlamasının ortasında zirveden geriledi ve bu da manşet enflasyonun çekirdekten daha yavaş yükselmesine neden oldu, ancak bu, Avrupa'nın Rus petrolüne ambargoya yaklaşmasıyla birlikte petrol fiyatlarının yeniden yükselmesiyle geçici bir mola olabilir.
Gıda ve enerji hariç tüm kalemler endeksi, Mart ayındaki %0,3'lük artışın ardından Nisan ayında %0,6 arttı. Barınma, havayolu ücretleri ve yeni araçlar için endekslerin yanı sıra tıbbi bakım, eğlence ve ev eşyaları ve operasyonları endekslerinin tümü Nisan ayında arttı. Giyim, iletişim, kullanılmış araba ve kamyon endeksleri ay boyunca düştü. Benzindeki ve enerji endeksindeki düşüşe rağmen, havayolu ücretleri endeksi Nisan ayında %18,6 artarak keskin bir şekilde yükselmeye devam etti ve bu, serinin 1963'te başlamasından bu yana en büyük aylık artış oldu. Yeni araç endeksi, Mart ayındaki %0,2'lik artışın ardından Nisan ayında %1,1 arttı. Eğlence endeksi, Mart ayındaki %0,2'lik artışın ardından Nisan ayında %0,4 arttı.
Giyim endeksi ay boyunca %0,8 düştü ve art arda altı artıştan oluşan bir dizi sona erdi. Kullanılmış otomobil ve kamyon endeksi de ay boyunca %0,4 düşerek, uzun bir dizi artışın ardından üst üste üçüncü düşüşünü gerçekleştirdi.
ABD çekirdek mal ve hizmet enflasyonu karşılaştırması… Kaynak: Bloomberg
Powell, çekirdek enflasyonda sadece bir aylık iyileşme olduğu konusunda uyarmıştı, bu nedenle enflasyonda gerçekleşen Nisan düşüşüne de temkinli yaklaşmak doğru olacaktır. Pandemi tarafından güçlendirilmiş dayanıklı tüketim malları talebinin istikrarlı bir düşüşe başlamasıyla TÜFE’de, mal enflasyonunun ağırlığı azalıyor görünüyor. Buradaki etki yerini güçlü hizmet enflasyonuna bırakmış görünmekte. Pandemi koşullarının hafiflemesi ve maaş çeklerinin geri çekilmesiyle beraber talep hizmetlere yöneldikçe, temel mal fiyatlarında, özellikle araçlarda, bir ılımlılık olacaktır. Önümüzdeki aylarda temel ihtiyaçlar için daha az erteleme olacak; gıda fiyatları hala artıyor ve jeopolitik riskler, bu yaz enerji maliyetleri için yukarı yönlü bir risk olmaya devam edecek.
Rusya savaşı ve Çin'de sokağa çıkma yasakları da dahil olmak üzere yenilenen arz kesintileri, düşük fiyatlar açısından hızlı bir soluklanma anlamına gelmiyor. Fed'in talebi soğutma çabaları çerçevesinde şahin yorumlar geçerliliğini koruyacaktır. En yüksek enflasyon geçmiş olabilir ancak, 40 yılın en yüksek seviyesinden aşağı iniş yavaş olacaktır. Dolayısıyla enflasyonun hedef seviyeden uzaklığı çerçevesinde Fed 50 bps faiz artışlarına bu ortamda bağlı kalacaktır. Fed’in çekirdek enflasyonun durumuna göre 75 veya 25 bps oranlarına kayma durumları söz konusu olabilir elbette. Verilerin bu doğrultusu ise Fed’i kesinlikle 50 bps bareminden geri çekmeyecektir.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı
