Enflasyona göre ayarlanmamış rakamlar bazında, ABD’de mal ticareti açığı Mart ayında beklenmedik bir şekilde genişleyerek yeni bir rekora ulaştı. Açık geçen ay neredeyse %18 artarak 125.3 milyar dolara ulaştı. İthalatın değerinin enflasyondaki artışı yansıtarak ihraç sevkiyatların değerini aşmasıyla beraber ticaret açığının da büyüme eğiliminde olduğu görülüyor. Dönem boyunca artan ticaret açığı, 2021'in sonundan itibaren ekonomik büyümede yavaşlama tahminlerinin arkasındaki temel nedenlerden biri olacaktır.
Alt kalemlere bakacak olursak; ABD mal ithalatı, petrol de dahil olmak üzere endüstriyel tedariklerin değerindeki artışı yansıtarak, %11,5 artışla 294,6 milyar dolarlık rekor seviyeye ulaştı. Bununla birlikte, rapor, tüketici malları ve otomobillerin gelen sevkiyatlarında çift haneli artışlar gösterdiğinden, kazanımlar geniş tabanlıydı. Mart ayında ihracat %7,2 artarak 169.3 milyar $'a yükseldi ve endüstriyel malzeme sevkiyatlarındaki artışın da etkisiyle rekor kırdı. Toptan satış stokları Mart ayında %2,3 artarken, perakendeci stokları ise %2 artış gösterdi. Hizmetler dengesini içeren nihai Mart ticaret rakamları 4 Mayıs'ta açıklanacak.
ABD talebi, dünyadaki diğer birçok ülkede ekonomik aktiviteyi geride bıraktığından, ticaret açığında yakın zamanda bir iyileşme zor olacaktır. Çin hükümetinin koronavirüsü kontrol altına almak amacıyla uyguladığı ciddi karantinalar da kısa vadeli ticaret tablosunu bulandırıyor. Önlemler, limanlardaki faaliyetleri felce uğrattı ve zaten zayıf olan küresel tedarik zincirlerini daha da gerginleştirdi. Yarın açıklanacak 1Ç22 GSYH tahmini yıllıklandırılmış bazda %1,1’lik bir yavaşlamaya işaret ediyor. Atlanta Fed’in 2022'nin ilk çeyreğinde reel GSYİH büyümesi (mevsimsellikten arındırılmış yıllık oran) için model tahmini, 19 Nisan'daki %1,3'ten 26 Nisan'da %0,4'e düştü. Resesyon veya yavaşlama denkleminde ABD’nin mal talebi de oldukça önemli, eğer talepte ekonomik bozulma kaynaklı durgunluk görünürse bu sefer ticaret açığına azalma şeklinde yansıyacaktır. Çin kaynaklı tedarik sıkıntıları ise hacimsel daralmanın zeminini oluşturabilir.
Dolayısıyla, arz şokları ilk etapta fiyatları etkiliyor olsa da talep devam ettikçe mal temini de geride kalacağından ticaret hacminde daraltıcı etkide bulunabilecektir. ABD cari açık veren bir ekonomi olmasından dolayı, bu ekonomik yapıda cari açık veya ticaret açığının azalması aynı zamanda büyümenin de yavaşladığının göstergesi olarak okunacaktır. ABD’yi bu konuda gelişmekte olan ülke ekonomilerinden ayıran etmen ise sermaye çekiyor olmasıdır. Fed’in 4 Mayıs kararlarında faiz patikasına büyüme çekincelerini dahil edip etmeyeceğine bakıyor olacağız, enflasyonla proaktif mücadelede faiz artırımı olgusu kadar, denge faiz oranı olgusu da önemli.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı
